حسابداری پیمانکاری چیست و حسابداری شرکت‌های پیمانکاری به چه صورت است؟
نیاز موسسات و سازمان‌ها به اطلاعات دقیق و صحیح برای بکار گرفتن در فرآیند تصمیم گیری مدیران، مقوله‌ای اجتناب ناپذیر است. در این راستا سیستم اطلاعات مدیریت منبع اصلی ارائه اطلاعات بشمار می‌آید.
حسابداری پیمانکاری چیست؟
سیستم اطلاعات حسابداری در شرکت‌های پیمانکاری به عنوان مهمترین زیر مجموعه این سیستم، اطلاعات مالی گوناگونی را در اختیار استفاده کنندگان این نوع اطلاعات، به ویژه مدیران هر سازمان قرار می‌دهد. اطلاعات حسابداری باید ویژگی‌های خاصی داشته باشد تا در فرآیند تصمیم گیری مورد استفاده قرار گیرد.
ویژگی‌های کیفی این گونه اطلاعات نظیر مربوط بودن و قابلیت اتکاء از جمله خصوصیاتی است که بر میزان بکار گیری اطلاعات به‌موقع و بهنگام موثر است. سیستم پیمانکاری به عنوان یکی از ماژول‌های یک سیستم حسابداری به صورت مستقل عملیات مربوط به پروژه‌ها و قراردادها را به صورت مستقل از دید پیمانکار پیش می‌برد.
چرخه پیمانکاری در یک سیستم حسابداری
نمونه‌ای از چرخه پیمانکاری در یک سیستم حسابداری در شرکت‌های پیمانکاری به شرح زیر می‌باشد:
راه‌اندازی نرم افزار سیستم حسابداری پیمانکاری سپیدار
همانطور که در نمودار بالا مشخص است برای راه اندازی یک سیستم پیمانکاری باید فرآیند مشخص شده به شکل نمودار را طی کرد. حال در زیر به تفصیل هر کدام از موارد بالا در سیستم حسابداری در شرکت‌های پیمانکاری سپیدار می‌پردازیم:
کارگاه
در شرکت‌های پیمانکاری برای اجرای پروژه‌ها و تامین مصالح مورد نیاز پروژه‌ها، کارگاه‌هایی را متناسب با کارکرد آنها در مناطق مختلف جغرافیایی راه اندازی می کنند. به عبارتی دیگر کارگاه، محل یا محل‌هایی است که عملیات موضوع پیمان درآن اجرا می‌شود یا به منظور اجرای پیمان، با اجازه کارفرما از آن استفاده میکنند.
کارگاه‌ها یا کارخانه‌های تولیدی خارج از محل‌ها و زمین‌های تحویلی کارفرما، که به منظور ساخت تجهیزات یا قطعاتی که در کار نصب خواهد شد و مورد استفاده قرار می‌گیرد، جزو کارگاه به شمار نمی‌آید. پیمانکار دارای یک دفتر مرکزی است که عموماً در تهران یا در مرکز استان واقع است بعد از امضاء قرارداد معمولاً کارگاه جداگانه‌ای در محل اجرای هر طرح احداث می‌گردد دوره‌ای که هزینه‌های مربوط به یک قرارداد شناسایی می‌شود با امضاء قراداد آغاز و تا تکمیل آن پایان می‌یابد.
هزینه‌های قبل از انعقاد قرارداد در صورتی که قابل تشخیص و شناسایی با سند به حساب پیمان انتقال می‌یابد در غیر این صورت جزو هزینه‌های دوره وقوع محسوب خواهد شد مخارج دوره اجرای طرح بعد از تنظیم قرارداد صرفاً به وسیله دفتر مرکزی و بعد از آن توسط دفتر مرکزی و کارگاهی پرداخت می‌شود.
ضرایب
ضریب، درصدی است که می‌تواند به صورت قانونی و یا توافقی، بین کارفرما و پیمانکار در قرارداد منظور شود. ضرایب مرتبط با قرارداد می‌توانند دو نوع کاهنده یا افزاینده باشند که با توجه به نوع، از مبلغ صورت وضعیت کاسته شده یا به آن افزوده می‌شوند.
پس از ورود به سیستم در منوی سمت راست، وارد سیستم پیمانکاری شده و در قسمت عملیات روی گزینه “ضریب جدید” کلیک کنید کد ضریب را می‌توانید به صورت دستی وارد نمایید، در غیر اینصورت به صورت خودکار توسط سیستم داده می‌شود. عنوان ضریب را وارد کنید و سپس “نوع” را بنابر کاهنده یا افزاینده بودن ضریب انتخاب نمایید. درصد مورد نظر را وارد نمایید. پس از ورود اطلاعات، گزینه ذخیره را کلیک کنید.
لیست ضرایب را در کجا میتوان مشاهده کرد؟
برای مشاهده، حذف یا ویرایش لیست ضرایب تعریف شده، وارد فهرست پیمانکاری شده و در این قسمت، روی گزینه “ضرایب” کلیک کنید. همچنین با راست کلیک کردن بر روی ضریب، میتوان ضریب مورد نظر را حذف یا ویرایش نمود.
نکته: (توجه داشته باشید در نسخه‌های جدید سپیدار می توان در فرم تعریف هر کدام از ضرایب ، معین مرتبط با آن ضریب را مشخص کرد.)
مناقصه
کارفرماها برای واگذاری پروژه به مجموعه‌های دیگر اقدام به برگزاری مناقصه میکنند تا بین مجموعه‌های شرکت کننده در مناقصه مجموعه ای که با کمترین هزینه درخواستی را داشته باشد را به عنوان پیمانکار انتخاب کنند و پیمانکارها برای شرکت در این مناقصه‌ها هزینه‌هایی را متقبل می شوند که برای ثبت این هزینه‌ها پس از ورود به سپیدار از منوی سمت راست وارد سیستم پیمانکاری شده و از قسمت عملیات روی گزینه مناقصه جدید کلیک کنید.
“عنوان مناقصه” و “تاریخ شروع و پایان مناقصه” و “مناقصه گزار” را مشخص نمایید و در پایان فرم را ذخیره نمایید سپس برای ثبت هزینه‌های مرتبط با این مناقصه از بالای فرم از گزینه “صدور فاکتور خرید خدمات ” استفاده نمایید.
قرارداد
با ورود و ثبت اطلاعات قرارداد، موارد و امکانات زیر در اختیار شما قرار می‌گیرد:
1- تعیین وضعیت قرارداد از نظر موضوع قرارداد، مرکز هزینه، کارفرما، نوع قرارداد.
2- تعیین اطلاعات ریالی قرارداد از قبیل مبلغ قرارداد، پیش دریافت قراداد، مصالح کارفرما.
3- تعیین اطلاعات ضرایب قرارداد، تضامین قرارداد و تغییرات قرارداد.
4- تعیین کارگاه‌ها و شعب‌هایی از بیمه تامین اجتماعی که مرتبط با قرارداد می‌باشد.
ماهیت قرارداد
قرارداد پیمانکاری از لحاظ ماهیت به دو نوع پیمانکاری و پیمانکاری جزء تقسیم می شود. یک پروژه عموما یک کارفرما و یک پیمانکار دارد که در این حالت کارفرما اجرای پروژه را طی توافق یا طی یک مناقصه به پیمانکار واگذار می کند و پیمانکار طی یک قرارداد متعهد می شود پروژه را با کیفیتی که مد نظر کارفرما می باشد در زمان مورد توافق تحویل کارفرما دهد. در صورتی که پروژه گسترده باشد پیمانکار اصلی بخشی از اجرای پروژه را به پیمانکار دست دوم یا پیمانکار جزء میسپارد که از دید پیمانکار ، خود پیمانکار کارفرمای پیمانکار دست دوم به حساب می آید.
ورود اطلاعات قرارداد
پس از ورود به سیستم در منوی سمت راست، وارد سیستم پیمانکاری شده و در قسمت عملیات روی گزینه “قرارداد جدید” کلیک کنید. ابتدا ماهیت قرارداد از لحاظ پیمانکاری یا پیمانکاری جز بودن مشخص نمایید سپس کد تفصیلی را می‌توانید به صورت دستی وارد نمایید. در غیر اینصورت به صورت خودکار توسط سیستم داده می‌شود. جهت انتخاب کارفرما، می‌توانید از اشخاص و یا شرکت‌های تعریف شده، در تعریف طرف حساب، در منوی شرکت استفاده نمایید.” تاریخ شروع “ و “تاریخ خاتمه” مشخص کننده زمان شروع و پایان قرارداد است.
نکته: با وارد کردن مدت قرارداد بر اساس روز، ماه و یا سال سیستم تاریخ خاتمه را برای شما محاسبه می‌کند. مبلغ مورد توافق پیمانکار و کارفرما را در مبلغ قرارداد وارد نمایید.
نکته: این مبلغ، در زمان ثبت قرارداد با مبلغ نهایی قرارداد برابر است. اما ممکن است بر اساس تغییرات قرارداد مانند دستور کار، صورتجلسه و یا الحاقیه، مبلغ نهایی، از مبلغ قرارداد کمتر و یا بیشتر شود. جمع هزینه برآورد شده را در برآورد هزینه، وارد نمایید. تاریخ انعقاد قرارداد را در قسمت تاریخ وارد کنید.
نکته : ممکن است تاریخ شروع قرارداد، مدتی بعد از تاریخ انعقاد قرارداد و یا برابر با آن تاریخ باشد.
در صورتی که قراردادی در سنوات گذشته منعقد شده است و بخواهید اطلاعات آنرا در سیستم ثبت کنید بایستی از گزینه استقرار، استفاده نمائید. در دو حالت ممکن است کاربر احتیاج به ثبت استقرار قرارداد داشته باشد.
1-قبلاً سیستم سپیدار را داشته و اکنون سیستم پیمانکاری خریداری کرده‌اید:
در این حالت می‌توانید در قسمت تفصیلی استقراری قراردادهایی را که قبلاً در تفصیل سایر یا مرکز هزینه، ثبت کرده‌اید انتخاب کنید.
2-به تازگی بسته پیمانکاری سپیدار را تهیه کرده‌اید: دراین حالت می‌توانید عنوان قرارداد را در قسمت عنوان تفصیل وارد نمایید که به صورت خودکار در تفصیلی استقرار نیز قرار می‌گیرد.
نکته : برای قراردادهای استقراری یک صورت وضعیت استقراری نیز باید ثبت شود تا بتوانید صورت وضعیت‌های بعدی قرارداد را با توجه به زمان صدور در سیستم ثبت نمایید.
اکنون “موضوع قرارداد” مورد نظر را تایپ کنید.
ورود گزینه “عنوان تفصیلی” اجباری است. در صورت عدم ورود عنوان تفصیلی، سیستم آن را با موضوع قرارداد پر می‌کند و یا در صورت انتخاب تیک استقرار و مشخص کردن تفصیلی، عنوان تفصیلی با تفصیلی استقرار پر می‌شود.
نکته: با ذخیره قرارداد، یک تفصیلی از نوع قرارداد با کد و عنوان مشخص شده برای آن، در حسابداری در شرکت‌های پیمانکاری، ایجاد می‌شود. با توجه به پروژه‌های تعریف شده، پروژه مرتبط با قرارداد را انتخاب نمایید.
انتخاب “نوع قرارداد” اجباری است. شما می‌توانید با توجه به نوع پیمان و قراردادی که انجام می‌دهید، یکی از انواع قرارداد را انتخاب کنید در صورتی که نوع قرارداد مورد نظر شما در لیست موجود نیست می‌توانید با راست کلیک در فرم نوع قرارداد و انتخاب گزینه جدید، نوع قرارداد مورد نظر خود را تعریف کرده تا به لیست اضافه شود.
“سقف تغییرات” درصدی از مبلغ قرارداد است که اگر تغییرات قرارداد از آن بیشتر شود باید برای قرارداد الحاقیه ثبت شود.
نکته: سقف تغییرات بصورت پیش فرض از تنظیمات سیستم پیمانکاری فراخوانی می‌شود اما می‌توانید مقدار را با توجه به توافقات قرارداد تغییردهید. پس از ورود اطلاعات کلید ذخیره را کلیک کنید.
در قسمت ضرایب قرارداد می‌توانید با استفاده از کلید (+) پایین صفحه ضریب قراداد را به این قسمت اضافه کرده و درصد آنها را تعیین کنید. ضریب قرارداد از لیست ضرایب تعریف شده در عملیات پیمانکاری، ضریب جدید، قابل انتخاب است.
نکته : از آن جهت که برای پروژه‌های عظیم قراردادهای مختلفی به ثبت می رسد در سیستم سپیدار می توان پروژه ای را تعریف کرد و برای آن قراردادهای مختلفی را به ثبت رساند تا بتوان قراردادها و هزینه‌های هر پروژه را به صورت مجزا گزارش گرفت . برای این منظور از منوی سمت راست وارد قسمت پیمانکاری شده و از قسمت عملیات گزینه پروژه جدید ، پروژه‌های مد نظر خود را در سیستم تعریف نمایید. سپس در فرم قرارداد قسمت پروژه ، پروژه مربوط به هر قرارداد را مشخص نمایید.
نکته : برای قراردادهایی که دارای مناقصه هستند میتوان در این فرم ، مناقصه مربوطه را مشخص کرده تا هزینه‌های شرکت در مناقصه به عنوان بخشی از هزینه‌های قرارداد نشان داده شود.
تضامین قرارداد
در قرارداد پیمانکاری در رابطه با پیش دریافت و انجام تعهدات، ضمانت نامه‌هایی از طرف پیمانکار به کارفرما داده می‌شود همچنین در قرارداد پیمانکاری جزء دررابطه با پیش پرداخت و انجام تعهدات، ضمانت نامه‌هایی از پیمانکار جزء دریافت می شود که اطلاعات مورد نیاز در تب تضامین قرارداد نمایش داده می شود.
کلید سطر جدید موجود در پایین فرم را زده تا فرم ضمانت نامه به صورت اتوماتیک باز شود. در صورتی که ماهیت قرارداد پیمانکاری باشد نوع ضمانت نامه باز شده “ضمانت نامه پرداختی” بوده و در صورتی که ماهیت قرارداد پیمانکاری جزء باشد نوع ضمانت نامه باز شده “ضمانت نامه دریافتی “ خواهد بود. ادامه بحث تضامین قرارداد به تفصیل در قسمت ضمانت نامه تشریح شده است.
اطلاعات دریافت
در صورتی که پیمانکار مبالغی را تحت عنوان پیش دریافت و یا علی الحساب از کارفرما دریافت کند، می‌تواند مبلغ دریافتی، نوع و تاریخ آن را در قسمت اطلاعات دریافت قرارداد وارد نماید.
نکته اول
در صورتی که شما سیستم دریافت و پرداخت سپیدار را تهیه کرده باشید پس از ذخیره قرارداد می‌توانید، با استفاده از گزینه رسید دریافت در پایین صفحه مبالغ دریافتی را ثبت نمایید.
نکته دوم
در زمان ثبت صورت وضعیت مبالغ پیش دریافت و علی الحساب ثبت شده، بر اساس درصدهای مشخص شده در تنظیمات سیستم پیمانکاری مستهلک می‌شوند. همچنین درصدهای استهلاک در پایین صفحه قابل تغییر هستند.
مصالح کارفرما
در صورتی که کارفرما بابت قرارداد مصالحی را در اختیار پیمانکار قرار دهد می‌توانید اطلاعات مربوط به مصالح دریافتی را در قسمت مصالح کارفرما وارد نموده و در زمان ثبت هر صورت وضعیت میزان استهلاک مصالح را مشخص نمایید. توجه داشته باشید که کد کالا از لیست کالاهای تعریف شده از سیستم تامین کنندگان و انبار قابل انتخاب است.
نکته: در صورتی که شما سیستم تامین کنندگان و انبار سپیدار را تهیه کرده باشید می‌توانید با استفاده از گزینه رسید انبار مصالح دریافتی را ثبت نمایید.
تاریخچه قرارداد
در صورتی که بر اساس توافق بین کارفرما و پیمانکار تغییراتی از نوع دستور کار، صورت جلسه یا الحاقیه منجر به تغییر مبلغ قرارداد شود. میزان و نوع این تغییر در قسمت تغییرات قرارداد نمایش داده می‌شود، تا مبلغ نهایی قرارداد بر اساس آنها محاسبه شود.
برای ثبت این تغییرات از بالای فرم قرارداد گزینه “عملیات” را نتخاب کرده و با توجه به نوع تغییر یکی از گزینه‌های الحاقیه ، دستور کار ، صورت جلسه یا متمم را انتخاب کرده و تغییرات مد نظر را در سیستم ثبت نمایید همچنین برای حذف این تغییرات میتوان در تب تاریخچه قرارداد روی تغییرات مد نظر کلیک کرده و از گزینه ضربدر پایین اقدام به حذف آن کرد.
کارگاه
پیمانکاران دارای کارگاه‌های متفاوت، می‌توانند جهت انجام قراداد، ریز اطلاعات و عملیات تعیین شده در هر کارگاه را ثیت و ارزیابی کنند و در قسمت کارگاه اطلاعات آن را وارد نمایند. در قسمت کارگاه می‌توانید با استفاده از کلید + پائین صفحه، کارگاه مورد نظر را به این قسمت اضافه کنید در صورتی که قبلاً کارگاه را تعریف نکرده باشید با راست کلیک کردن در این فرم و انتخاب گزینه جدید کارگاه مورد نظر خود را تعریف نمائید.
شعبه تامین اجتماعی
شعبه تامین اجتماعی قرارداد در تب تامین اجتماعی قابل تعریف می‌باشد با استفاده از کلید (+) می‌توانید یک سطر جهت ورود اطلاعات اضافه کنید سپس کد شعبه، نام شعبه، کد کارگاهی و شرح را نیز تعیین کنید.
لیست قراردادهای پیمانکاری را در کجا باید مشاهده کرد؟
برای مشاهده، حذف و یا ویرایش قراردادها، وارد سیستم پیمانکاری شده و در قسمت فهرست بر روی گزینه “قراردادها” کلیک کنید. با انتخاب این گزینه، لیستی از قراردادهای تعریف شده در سیستم به همراه خلاصه‌ای از اطلاعات تعریف شده برای آنها نمایش داده می‌شود. همچنین با راست کلیک کردن بر روی قرارداد میتوان قرارداد مورد نظر را حذف یا ویرایش نمود.
ضمانت نامه
در شرکت‌های پیمانکاری ضمانت نامه‌های مختلفی با منظورهای مختلفی دریافت یا پرداخت می شود که برای ثبت آنها از منوی سمت راست وارد قسمت پیمانکاری شده و از قسمت عملیات فرم ضمانت نامه جدید را انتخاب نمایید. ماهیت ضمانت نامه بسته به پرداختی یا دریافتی بودن آن را مشخص نمایید. سپس بسته موضوع ضمانت نامه قسمت ” بابت ” مشخص می شود.
نکته : اگر ضمانت نامه پرداختی بابت مناقصه باشد در قسمت بابت “شرکت در مناقصه ” را مشخص کرده سپس نوع ضمانت نامه اعم از سفته ، ضمانت نامه بانکی ، سند ملکی یا چک تضمین را مشخص و مناقصه مد نظر را در قسمت مناقصه انتخاب و در آخر مبلغ ، تاریخ تحویل و تاریخ سررسید ضمانت نامه را مشخص نمایید.
نکته : اگر ضمانت نامه پرداختی بابت صدور ضمانت نامه باشد در قسمت بابت “صدور ضمانت نامه بانکی ” را مشخص کرده سپس نوع ضمانت نامه اعم از سپرده نقدی (برداشت از حساب) ، سپرده نقدی (بلوکه حساب ) ، سفته، سند ملکی یا چک تضمین را مشخص و در قسمت تفصیلی سایر یک تفصیلی سایر به اسم شماره ضمانت نامه ایجاد کرده و در این قسمت انتخاب و در آخر مبلغ ، تاریخ تحویل و
برچسب ها : مهریار یزد نقاشی کارگردانی گرافیک بازیگری مجری گری گویندگی تله فیلم #بازیگری در یزد #عکاسی در یزد# انیمیشن # فیلمنامه نویسی
فن بیان # متقاعدسازی# اصول و فنون مذاکره #